KHO BÁU
THI KỆ CỦA TRẦN NHÂN TÔNG
Nguyên Giác – Phan Tấn Hải
Kho Báu
Ở trần vui đạo hăy tùy duyên
Đói đến th́ ăn, mệt ngủ liền
Trong nhà có báu thôi t́m kiếm
Đối cảnh không tâm chớ hỏi thiền.
TRẦN NHÂN TÔNG – Bản dịch HT Thanh Từ.
(B̀NH: Hăy sống với nước, chứ đừng sống với các đợt sóng sinh rồi diệt; hăy sống với tánh sáng của gương, chứ đừng sống với các ảnh đến rồi đi; và hăy sống với tự tánh của tâm, chứ đừng sống với các niệm sinh diệt. Khi bạn thấy tánh của tâm, lúc đó bạn thấy lóe một tia của Niết Bàn – trạng thái của an tỉnh bất sinh, vô tác, vô vi. Làm sao bạn có thể thấy tánh của tâm? Xin hăy nhớ: Bạn chưa từng bao giờ rời xa nó, y hệt như nước là ṭan bộ các sóng và chưa hề xa ĺa đợt sóng nào, y hệt như tánh không của gương bao trùm ṭan bộ các ảnh và chưa hề xa ĺa ảnh nào. Tánh của tâm là vô ngă, nên nó hiển lộ như một nhà đại ảo thuật: tâm của bạn không có h́nh tướng, nên nó lấy mọi h́nh tướng mà bạn thấy làm như h́nh tứơng của nó; tâm bạn không màu sắc, nên nó lấy mọi màu sắc bạn thấy làm màu sắc của nó… Bây giờ, hăy nh́n ra cửa sổ. Khi bạn thấy một con chim, tâm của bạn bấy giờ có h́nh tướng một con chim; và khi con chim bay lên, tâm của bạn cũng bay lên. Tâm của bạn là ṭan bộ những ǵ bạn thấy, ṭan bộ những ǵ bạn nghe, ṭan bộ những ǵ bạn cảm thọ; người quan sát là ṭan bộ những ǵ được quan sát. Lục Tổ Huệ Năng đă nói với hai vị sư đang tranh căi về chuyện lá cờ bay, rằng không phải lá cờ động, và cũng không phải gió động, nhưng thực sự là tâm của họ động.)
The Treasure
Living in the world, happy with the Way,
you should let all things take their course.
When hungry, just eat; when tired, just sleep.
The treasure is in your house; don’t search any more.
Face the scenes, and have no thoughts;
then you don’t need to ask for Zen.
TRAN NHAN TONG (1258-1308)
(COMMENT: Live with the water, not with the waves rising and falling; live with the nature of mirror to reflect, not with the images appearing and disappearing; and live with the essence of the mind, not with the thoughts arising and vanishing. When you see the essence of the mind, then you catch a glimpse of Nirvana – the state of unborn, uncreated, unconditioned peace. After that moment, you know how to live with the mind unmoved while walking, standing, lying and sitting. How can you see the essence of the mind? Please, remember: You are never away from it, just like the water holds all the waves and is never away from the waves, just like the emptiness of the mirror hold all the images and is never away from the images. The essence of the mind is non-self, so it manifest as a great magician: your mind has no form, so it takes all forms you see as its forms; your mind has no color, so it takes all colors you see as its colors… Now look out the window. When you see a bird, your mind now has the form of a bird; and when the bird flies, your mind flies too. Your mind is all things you see, all things you hear, all things you feel; the observer is all things observed. The Sixth Patriarch Hu Neng told two monks arguing over the banner flying that that was not the banner moving, and also not the wind moving, but just their minds moving.)
(trích từ tác phẩm “Những Lời Dạy Từ Các Thiền Sư Việt Nam Xưa”
của Cư sĩ Nguyên Giác – Phan Tấn Hải)