TU...
Điều Ngự Tử Tín Nghĩa
Vừa rồi, chúng tôi đọc một bài viết có chữ Nếu của Đại lăo Ḥa thượng Thích Trí Chơn, đương kim Chủ tịch Hội Đồng Điều Hành Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hoa Kỳ ở báo Chánh Pháp số 09, tháng 01 năm 2010. Bài viết của Ngài nêu lên nhiều điểm thực tế cho sự tu hành. Chúng tôi thấy hay và dễ dàng áp dụng cho ḿnh nhưng cũng có thể áp dụng cho mọi người, đặc biệt là cho những ai muốn tu và thật sự tu, dù là xuất gia hay tại gia. Ngài đưa lên mấy chữ Nếu rất chí lư ; chẳng hạn như :
... “Nếu phỏng chúng ta nói đó là điều có thể thực hiện, chắc có nhiều kẻ không khỏi la lên bảo : “Làm sao có thể thực hiện được ?” Nếu các Phật tử cũng như mọi tín đồ Thiên chúa đều thực hành đúng những giới cấm của đức Phật và những điều răn của Chúa th́ thế giới này có thể thay đổi được không ? Mọi vấn đề quan yếu đều do ở nơi chữ Nếu bé nhỏ này.”..
... “Nếu tất cả mọi người đều giữ giới không sát sanh th́ ai dám bảo rằng cục diện thế giới đen tối này không thể thay đổi được ? Nhưng thử hỏi có mấy người tin chắc rằng họ có thể giữ đúng được điều răn “Không giết hại” đó ? Mặc dù rất ít, nhưng chúng ta cũng có một tia nhỏ hy vọng, một điểm sáng mờ giữa nền trời đen thất vọng, bởi lẽ lần đầu tiên trong lịch sử hiểu biết của nhân loại, con người đă ư thức được rằng chiến tranh bao giờ cũng gây nên chiến tranh và người chiến thắng cũng như kẻ chiến bại thảy đều đau khổ như nhau. ”. . .
Trong kinh pháp thường được nhắc nhở rằng:
-. Nếu tất cả mọi người đều chỉ giữ một giới “Không sát sanh” không thôi, th́ thế giới này sẽ không có chiến tranh. và,
-. Nếu mọi người chỉ giũ giới “không trộm cắp” th́ thế giới này sẽ không có lao tù.
Rồi tôi đọc trên Diễn Đàn mục bàn luận về tin tức Thể thao ngày 08-01-2010, đặc biệt là môn Football, có đoạn vừa buồn cho ông (Jim Zorn) bầu (head Coach) của đội Football Washington Redskins như sau: "...Khi mà đội bóng không thành công như ư dân muốn th́ ông bầu là người phải ra đi trước, v́ ai cũng biết “ư dân là ư trời” mà! Nhưng có điều bị mời đến Văn Pḥng lúc 2:15am th́ thật là quá đáng và chính thức bị đuổi lúc 4 giờ sáng th́ thật lá ác tâm ác đức! C̣n nữa, khi ra về có cả Nhân Viên An Ninh kè kè bên hông để gọi là “Tháp Tùng” nữa chứ ! Làm ǵ th́ làm, chờ cho người ta tṛn giấc ngũ rồi mới giải quyết. Đó là chuyện của ông bầu Jim Zorn, head coach của đội Washington Redskins! Đúng như người ta thường nói: “Thương th́ quả Ấu cũng tṛn, Ghét th́ trái Bồ ḥn cũng méo”.
Sau vài tiếng đồng hồ cho ông Jim Jorn nghĩ việc th́ ông chủ của đội Washington Redskins là Daniel Snyder liền rước ông Mike Shanahan bằng chiếc phản lực cơ Redskins One. Ông chủ của đội Washington Redskins và ông Mike Shanahan v́ 2 người là bạn thân với nhau từ những năm cuối của thập niên 1990. Chiều thứ Ba vừa qua ông Mike Shanahan đă được ông Daniel Snyder kư cho một hợp đồng 5 năm, trung b́nh mỗi năm 7 triệu Mỹ kim.”. (hết trích)
Sau khi đọc hai bài vừa đoản văn và tin tức, chúng tôi suy nghĩ và viết lên bài nầy với một chữ TU. Tức là chỉ có Tu mà thôi.
Trong bài “Nếu” đă nêu rơ ràng thế nào là ḥa b́nh, thế nào là chiến tranh. Cả hai không phải từ bên ngoài đem vào cho ḿnh; mà chỉ tự ḿnh thực hiện mới có được. Tất cả ai ai cũng thấy: Đạo Phật muốn được an lạc th́ phải thực hành, chứ không phải là nói nhiều, nói hay.
Bản tin thể thao trên đây, sở dĩ có chuyện vui buồn là do ở nơi cái lợi. Vui như ông Coach Mike Chanahan đến với đội Washington Redskins ; vừa làm lớn vừa lợi nhuận mỗi năm 7 triệu Mỹ kim. Buồn như cựu coach Jim Jorn của đội Washington Redslins là không c̣n lợi nhuận như hằng năm và không c̣n đồng đội dưới quyền để nghe lệnh, trên sân cũng chẳng c̣n h́nh bóng của ông ta.
Đó chuyện đời thường. C̣n chuyện tu tập cho hàng con Phật dù xuất gia hay tại gia th́ sao?
*.- Hàng xuất gia : Một khi phát tâm, bước chân vào chùa, quỳ trước bổn sư để được thế phát quy y xuất gia học đạo, đọc lên lời phát nguyện:
“Hủy h́nh thú chi tiết,
Cát ái từ sở thân,
Xuất gia hành Thánh đạo,
Thệ độ nhất thế nhân.”
Nghĩa là :
Bỏ thân h́nh đẹp không tiếc,
Bỏ ân ái, từ cả người thân,
Xuất gia phụng hành đạo Thánh,
Nguyện độ hết thảy mọi người.
Cái thân mà người đời rất quư trọng, cho là đẹp đẽ, cần phải trau chuốt, nâng niu tột cùng; nhưng đối với hàng xuất gia trong nhà Phật lại xem nhẹ nó, chỉ giữ ǵn nó sao tương sạch sẽ, không đau ốm là đủ để tu tập vào con đường Giác ngộ. Nếu là đồng niên, th́ chính ngay cha mẹ, anh em cũng xa ĺa và nương theo như đức Phật và chư Tổ, dơng mănh tiến bước vào đường đạo ; nếu có gia đ́nh, cũng xin xả bỏ vợ hay chồng và con cái ở lại, lên đường học đạo giải thoát. V́ chí hướng của người xuất gia là thượng cầu hạ hóa. Cho nên câu cuối của bài kệ, khi quỳ trước Phật, trước Đại chúng và nhất là trước Bổn sư, đọc lớn: Thệ độ nhất thế nhân, là vậy đó. Khi một vị được gọi là Trưởng tử của Như lai, dù là Đại đức, Thượng tọa hay Ḥa thượng, bước lên bục giảng pháp cho quần chúng, lúc nào cũng khuyến tấn rằng chúng ta phải đoàn kết, phải hỷ xả, xem công danh phú quư như đôi dép bỏ. Chúng ta phải học và thực hành cho bằng được Mười Điều Tâm Niệm như sau:
1.- Nghĩ đến thân thể th́ cầu không tật bệnh, v́ không tật bệnh th́ tham dục dễ sanh.
2.- Ở đời đừng cầu không khó khăn, v́ không khó khăn th́ kiêu sa nổi dậy.
3.- Cứu xét tâm tánh đừng cầu khôntg khúc mắc, v́ không khúc mắc th́ sở cầu không thấu triệt.
4.- Sự nghiệp đừng mong không bị chông gai, v́ không chông gai th́ chí nguyện không kiên cường.
5.- Làm việc đừng mong dễ thành, v́ việc dễ thành th́ ḷng thường kiêu ngạo.
6.- Giao tiếp đừng mong lợi ḿnh, v́ lợi ḿnh th́ mất đạo nghĩa.
7.- Với người th́ đừng mong tất cả đều thuận ch́u theo ư ḿnh, v́ được thuận theo ư ḿnh th́ ḷng tất tự kiêu.
8.- Thi ân đừng cầu đền đáp, v́ cầu đền đáp là thi ân mà có ư mưu đồ.
9.- Thấy lợi đừng nhúng tay vào, v́ nhúng tay vào th́ hắc ám tâm trí.
10.- Oan ức không cầu biện bạch, v́ biện bạch là hèn nhát mà trả thù th́ oán đối kéo dai. (Luận Bảo Vương Tam Muội).
Bởi vậy Đức Phật dạy :
*.- Lấy bệnh khổ làm thuốc than.
*.- Lấy hoạn nạn làm giải thoát,
*.- Lấy khúc mắc làm thú vị,
*.- Lấy ma quân làm đạo bạn,
*.- Lấy khó khăn làm thích thú,
*.- Lấy kẻ tệ bạc làm người giúp đỡ,
*.- Lấy người chống đối làm nơi giao du,
*.- Coi thi ân như đôi dép bỏ,
*.- Lấy sự xả lợi làm vinh hoa,
*.- Lấy oan ức làm cửan ngơ đạo hạnh.
Theo đây, chúng ta thấy ǵ ?
Với những lời dạy được rút ra từ trong Phật pháp, chúng ta làm được và đúng những phần nào? Hay, chưa có danh th́ chạy quanh chạy quất, cậy nhờ người đủ thứ; thậm chí kiếm tiền để lo lót cho có danh, có chức. Chưa có bằng cấp th́ chạy cho có, chưa có giải này, giải nọ th́ mong cầu cho được. Từ đó đă đánh mất đi cái tâm thanh tịnh và chí nguyện lúc ban đầu quỳ trước Tam bảo để phát nguyện. V́ tranh đua, t́m cầu chưa được nên dùng những giả tâm đốn mạt để vu khống cho người khác thậm chí không c̣n tâm từ bi, không c̣n lương tri của ḿnh khi phát ra những lời mà người thế tục cũng không dùng tới.
Thử hỏi khuyên quần chúng từ bi, đoàn kết th́ củ soát lại bản tâm ḿnh đă thật sự đoàn kết, đă có từ bi chưa?
Muốn cầu ḥa b́nh, muốn được thiên hạ cho ḿnh giải ḥa b́nh, th́, đối với đồng sự, đối với đồng liêu và nhất là đối với thuộc cấp ḿnh đă hoà b́nh với họ chưa?
Đức Phật thường dạy: "Lấy ân trả oán, th́ oán kia tiêu diệt; lấy từ bi để diệt hận thù"; nhưng thật sự ḿnh lấy ân hay là tạo ra oán đây ?
Thân mang pháp phục của Phật, tâm chạy rông ngoài thế tục để nghe ngóng, đào bới, không có tạo cho có để trù dập cho bằng được theo với cái tâm hoen ố, thiếu đạo đức của ḿnh. Thấy ai gần hơn ḿnh hoặc bằng ḿnh là không thể chịu được, tâm súc sanh bắt đầu bộc phát mạnh mẽ. Thấy người ta làm được, ḿnh không làm được hoặc không chịu làm, th́ đâm ra ganh tỵ; thấy chùa khác Phật tử đông đúc đến nghe pháp, v́ vị Trú tŕ biết cách hoằng pháp, sợ chùa ḿnh bị lung lay, sợ Phật tử đến đó nghe pháp th́ t́m cách ngăn chận hoặc tạo một tin không mấy tốt đẹp để vu khống. Đó là cái “dở”, thế mà cứ cất giữ măi để làm của riêng, để xài một cách phi Phật pháp.
Vậy th́, cả đời hành xử như thế, cuối cùng được cái ǵ khi tấm thân cát bụi này tan vỡ? Đó là câu hỏi lớn cho người con Phật, người học Phật và người sống cuộc sống hiền lương.
Ư nghĩ của bài c̣n dài và dài lắm, nhưng, khổ báo có hạn, chúng tôi tạm kết ngan đây với bài thơ mộc mạc mà chúng tôi đă tŕnh làng từ lâu.
Thơ rằng :
TU
Tu là tu,
Là phát tâm hướng Phật,
Là phát tâm hướng đến cả muôn loài,
Là phát tâm tŕ niệm suốt cuộc đời,
Là phát nguyện cho một ngày về bờ giác,
Tu như thế mới mong ngày giải thoát,
Trong hiện đời an lạc với chính ta,
Dù thân nầy đang nương náu Ta bà,
Tâm tự tại như đang là tịnh độ,
Tu như thế mới vơi đi sầu khổ,
Đă tự tu là chính ḿnh tự độ,
Niết bàn đâu mà t́m măi bên ngoài.
Không vướng tục tức là tiên cảnh,
Đă xa trần ấy thế bồng lai.
Tự ḿnh gắng lấy ai ơi!.
(Trọng thu Kỷ măo – 1999)