Thư ṭa soạn số 121
(tháng 12.2021)
|
Thư ṭa soạn số 121
(tháng 12.2021)
TAN HỢP GIỮA ĐỜI
Những rộn ràng họp hội mấy giờ trước đă lắng xuống. Tiếng nói, giọng cười ai đó, đă tan vào hư không. Người thân, người sơ, từng gặp, chưa từng gặp, nh́n nhau chào mừng, nói đôi câu, rồi cuối cùng cũng vẫy tay tạm biệt, chia xa. Không c̣n ai. Trăng khuya soi rạng vườn sau. Những cánh hồng từ các bồn hoa vươn dậy như được tắm gội dưới ánh sáng d́u dịu, tịnh yên. Một ḿnh ngắm hoa dưới trăng. Một ḿnh ngắm trăng trên hoa. Bất chợt, trong một thoáng nh́n mờ ảo, ánh trăng như vỡ thành những bụi tuyết, lăng đăng rơi trên những cánh hoa dưới sương đêm lóng lánh (1).
Đêm không lâu, hoa không bền, nhưng trăng th́ miên viễn.
Trong đời sống, cần biết cái ǵ ngắn hạn, cái ǵ dài hạn; cần biết cái ǵ là ngọn, cái ǵ là gốc.
Gió băo có thể làm găy đổ những cành nhánh khô, yếu; nhưng nếu gốc rễ vững mạnh, cây vẫn tồn tại. Cây tồn tại, nay mai lại nứt những nhành lá xanh, trổ những hoa quả tươi tốt.
Đă có những tổ chức được dựng nên bằng tất cả nghị lực, gian khó, có khi đánh đổi cả máu xương, hoạt động tốt đẹp, phát triển mau chóng, rạng danh tập thể trong thời gian rồi v́ nhiều lư do, nội tại lẫn ngoại tại, dần dần rạn nứt, đổ vỡ, hoặc lụi tàn theo năm tháng.
Đă có những sách báo ra đời, một thời được chào đón nồng nhiệt, người viết người đọc háo hức chờ đợi ngày phát hành, nhưng rồi thị trường in ấn trên giấy giảm sút do kỹ thuật thông tin liên mạng phát triển tột bực, thị hiếu độc giả thay đổi theo: không có thời gian cầm sách báo trên tay để đọc từng hàng chữ, không có thời gian để suy tư ngẫm nghĩ ư tưởng đàng sau những từ ngữ… chỉ muốn nghe hoặc thấy h́nh ảnh sinh động, không tha thiết đọc những hàng chữ bất động nữa. Vậy là, người đọc giảm đi, sách không c̣n in nhiều, báo không cần in dầy, tất cả dần dần giảm sút số trang và số lượng.
Đă có những cuộc t́nh sôi nổi, mặn nồng lúc ban đầu, thề sống chết bên nhau đời này đời sau, muôn đời sau, nhưng rồi sự cảm thụ và ư tưởng của mỗi người thay đổi dần theo thời gian, tuổi tác. Sắc tàn, chí hao, có người muốn t́m những ǵ mới lạ, khích động hơn; lại có người nh́n ra những phai tàn trong đời sống, chỉ muốn an thân tịnh dưỡng, buông bỏ tất cả, quay về với chính ḿnh… “Có chút t́nh thoảng như gió vội, tôi chợt nh́n ra tôi” (2).
Hợp rồi tan, kiến lập rồi giải tán, gặp nhau rồi chia tay, không ǵ lạ. Đó là bước đi chập chùng tất yếu của cuộc tồn sinh. Nhưng khi nh́n sự vận hành của mọi sự mọi vật theo chiều hướng tích cực hơn, sẽ thấy rằng nếu giữ được cái cốt tủy, cái hồn, cái chân t́nh của sự thể, th́ tan rồi lại hợp, suy rồi lại thịnh, ly tán rồi sẽ đoàn tụ. Cái này tàn rụi để làm hồi sinh một cái ǵ mới mẻ, phong nhiêu hơn. Không có ǵ mất hẳn, diệt hẳn trên cuộc đời. Ngày đi, đêm sẽ đến. Đêm tàn, ngày lại sang. Năm cũ qua đi, lại có năm mới về.
Mưa tuyết không rơi trên hoa. Chỉ có hoa, và sương lạnh. Nhưng cái đẹp thơ mộng của vầng trăng đêm qua đă có thể gợi hứng cảm để vẽ nên một bức tranh thần tiên, diễm ảo. Trăng c̣n, sẽ c̣n tất cả.
______________
1) Mượn h́nh ảnh từ “Nguyệt chiếu hoa lâm giai tự tản” (月照花林皆似霰), một câu trong bài Xuân giang hoa nguyệt dạ, thơ của Trương Nhược Hư (khoảng 660 – 720), một thi nhân đời Đường, Trung Hoa. Câu này tiên sinh Tản Đà dịch là “Trăng soi hoa như tán trập trùng”. Chữ tán (nôm) hay tản, tiển (hán-việt) là mưa đá, hay mưa tuyết. Chữ tán mà để nguyên như vậy, thời nay ít người hiểu. Tạm dịch rơ nghĩa như vầy: ánh trăng chiếu trên rừng hoa trông như mưa tuyết.
2) Trịnh Công Sơn, lời từ bài ca “Như một lời chia tay.”
TRỞ LẠI TRANG HỘP THƯ T̉A SOẠN