|
TÍN TÂM BỐ THÍ CÚNG DƯỜNG NGHIỆP DUYÊN CHƯA DỨT TẤT VƯƠNG OAN T̀NH
Tịnh Minh soạn dịch theo Pháp Thoại Pháp Cú
Truyện kể rằng tại Xá-vệ, trưởng giả Cấp Cô Độc (Anathapindika) có một mục tử gia nhân tên là Nan-đa (Nanda) chăm sóc bầy gia súc của ông. Nan-đa mặc nhiên có lắm tiền nhiều của, và thừa phương tiện vui chơi, hưởng thụ. Một hôm Nan-đa thấy Ke-ni-da (Keniya), một ẩn sĩ khổ hạnh đă thoát ly thế tục, du hóa đó đây với phong thái ung dung, thanh thoát. Nan-đa bèn nảy sanh một ư là thỉnh thoảng cậu đem năm loại sản phẩm làm bằng sữa ḅ đến nhà Cấp Cô Độc để được ngắm nh́n Đức Thế Tôn, nghe Ngài thuyết pháp, và thỉnh Ngài đến nơi trú ngụ của ḿnh. Đức Thế Tôn chần chừ chưa đến, v́ Ngài chờ cho trí tuệ của Nan-đa đến hồi chín muồi. Nhưng rồi một hôm, Đức Thế Tôn cùng Tăng đoàn thiền hành khất thực, nhận thấy trí tuệ của Nan-đa đă đến thời lưu lộ, Thế Tôn liền tách ra khỏi đoàn đến ngồi dưới gốc cây nơi trú ngụ của Nan-đa. Thấy Đức Thế Tôn an nhiên thiền tọa, Nan-đa mừng quá, chạy đến đảnh lễ Ngài cùng chào hỏi Tăng đoàn với tấm ḷng thiết tha hộ đạo. Sau đó Nan-đa dâng năm loại sản phẩm đặc biệt như bơ, bánh ngọt, phô mai v.v? làm bằng sữa ḅ cho Đức Thế Tôn và Tăng chúng suốt tuần. Đến ngày thứ bảy, Đức Thế Tôn đáp lễ bằng cách tuyên thuyết một bài pháp thoại nói lên công đức vô biên của hạnh bố thí, bao gồm tài thí, pháp thí và vô úy thí. Tài thí là phân phát, cúng dường y phục, lương thực, trụ xứ, thuốc thang và những vật cần dùng khác cho các bậc tu hành chân chính hay lương dân gặp cảnh cơ hàn. Pháp thí là giáo dục quần sanh, hay trao truyền chánh pháp của Đức Như Lai cho thính chúng với tâm b́nh đẳng. Đó là nghĩa vụ thiêng liêng của một Sa-môn. Tăng đoàn thọ dụng lễ vật cúng dường của thập phương tín thí th́ phải chuyên tâm tu tập giới - định - tuệ, nghiên cứu kinh - luật - luận để thuyết giảng giáo lư, hướng dẫn Tăng ni và tín đồ Phật tử theo đúng lộ tŕnh tự giác, giác tha và giác hạnh viên măn. Vô úy thí là an ủi, truyền đạt, phổ biến quan điểm chính trực cho người nghe ngỏ hầu tăng thêm sức mạnh nội tâm, không dao động hoảng hốt trước nghịch cảnh khủng bố, trấn áp, hay phủ dụ độc chiêu. Khi Đức Thế Tôn kết thúc thời pháp thoại th́ Nan-đa chứng ngay sơ quả Tu-đà-hoàn, tức mới bắt đầu vào ḍng thánh trí. Cậu cảm thấy tâm hồn thanh thảng, đầu óc rỗng rang, h́nh hài đứng trên mặt đất mà nhẹ nhàng như bay giữa hư không. Cậu đảnh lễ Đức Thế Tôn, xin bê b́nh bát và đi theo tiễn Ngài một đoạn rất xa. Sau đó Đức Thế Tôn nói: - Được rồi! Hăy dừng lại, tín đồ của ta. Theo lời Đức Thế Tôn, Nan-đa đảnh lễ Ngài và quay lui. Ngay lúc đó, một mũi tên oan nghiệt từ cánh cung của một thợ săn vô t́nh đă xé gió kết liễu cuộc đời cậu. Thấy cảnh thương tâm đột ngột, các Sa-môn chạy báo tin cho Đức Thế Tôn với vẻ thầm trách: - Bạch Thế Tôn, v́ chúng ta đến đây mà Nan-đa phải thiệt mạng. Tội nghiệp quá! Mới bê lễ vật cúng dường, vui vẻ tiễn Thầy lên đường để rồi quay về thọ nạn. Nếu Thế Tôn không đến đây, Nan-đa đâu ra nỗi này! Đức Thế Tôn đáp: - Này các thầy Tỳ-kheo, dù ta có đến hay không, dù Nan-đa có viễn du bốn phương tám hướng đi nữa th́ cũng không thể nào thoát khỏi tử vong. Không ai thay thế hay san sẻ được nghiệp lực của tự thân. Nói xong, Ngài đọc kệ: Kẻ thù hại kẻ thù, Oan gia hại oan gia, Không bằng tâm niệm ác, Do chính ta hại ta. (PC. 42) Tăng chúng lắng nghe Đức Thế Tôn nhưng không ai hỏi ǵ về tiền kiếp của Nan-đa, nên Ngài không nói thêm ǵ nữa.
|