LÁ THƯ TU HỌC KÉ Tâm Minh – Vương Thúy Nga (Lớp học Thành Duy Thức Luận của TT. Tuệ Sỹ)
Kính thưa Thầy,
Hôm nay con trích vài trang trong Nhật kư tu học ké của con gởi đến Pháp Luân để gợi nhớ về những kỷ niệm thật vui trong những giờ học Duy Thức của chúng con mà giờ đây không c̣n nữa v́ Thầy bận nhập thất, dịch kinh, v.v… nên lớp học đă nghỉ dài hạn và chưa bắt đầu lại được! Con gọi là “tu học ké” v́ lớp này của quư thầy, cô và chỉ một số anh chị em (ACE) cư sĩ chúng con được tham gia mà thôi. Lớp có nhiều hôm học đông, nhiều hôm vắng, nhiều hôm lớp vui, nhiều hôm im lặng… nghĩa là không có buổi học nào giống buổi nào, nhưng có cái chung là hôm nào cũng vui nhộn hẳn lên khi Thầy “vào lớp” và chùng xuống khi Thầy chào từ giă lớp. Con không tŕnh bày ở đây nội dung bài giảng của Thầy v́ buổi học nào cũng giảng về chủng tử, alaya, sự có mặt của alaya, v.v... chứng minh sự hiện hữu của thức thứ 8, càng lúc càng tinh vi và nhất là những buổi học của chư Tăng Ni mà Thầy dạy cách dịch từ Hán ra Việt… thật khó “nuốt”, khó hơn dịch từ tiếng Pháp, tiếng Đức, tiếng Anh… ra Việt văn nhiều! Văn phạm chữ Hán “bí ẩn” quá Thầy ơi! Nhiều hôm con bị Thầy chê: “Tiếng Hán một chữ cũng không biết!” Con chỉ ghi vào đây những điều Thầy dặn ḍ phải đào sâu thêm cái ǵ, phải học như thế nào, và nhất là những câu hỏi của chư Tăng, Ni hay của ACE chúng con. Ví dụ như bài giảng của Thầy có liên hệ đến Mộng và Thực. Câu hỏi được đặt ra là: Thế nào là Mộng? Tại sao nói đời là Mộng mà ḿnh không tỉnh mộng được? Thầy dạy: Mộng là thật hay là giả? Có thật hay không có thật? Có nhiều khi ḿnh mộng, nhưng những sự việc xảy ra trong giấc mộng đó có tác dụng lên thực tế. Trường hợp rất thường xảy ra và rất nhiều người đă gặp: Nằm mơ thấy đá banh và giơ chân đá th́ tỉnh dậy, thấy chân đá đụng vào vách tường! Hay giấc mơ của Thầy mơ thấy ḿnh đi từ Vạn Hạnh về Già Lam; khi đi qua giàn mướp trước chùa th́ giàn mướp sập, Thầy đưa tay lên đỡ, th́ tỉnh dậy thấy 2 tay đang đỡ cái giàn mùng rớt xuống! Dù là “thật” hay “giả” th́ mộng vẫn là một quá tŕnh (process) huân tập không phải “tự nhiên mà có”. Những hoài niệm, nhớ nhung, những tư tưởng t́nh cảm được tích tụ dài ngày dài tháng khi có điều kiện sẽ thành Mộng, có khi một giấc mộng đă được “chuẩn bị” từ 5, 10 năm… Cuộc đời cũng là một giấc mộng mà muốn “tỉnh mộng” phải được xử lư quá tŕnh huân tập ấy bằng quá tŕnh tu tập chứ không phải một sớm một chiều có thể tỉnh được ngay! Thầy thường liên hệ với những danh từ dùng cho máy tính (computer) để ACE trẻ hiểu dễ dàng như: Giấc mộng (chiêm bao) bao gồm nạp dữ liệu (huân tập), tích lũy vào tâm thức (chứa vào Alaya), dị thục (quản lư, xử lư dữ liệu). Thầy c̣n nói, vi tính đối với thời đại chúng ta là thần thông diệu toán. Nó thay đổi từng giờ từng phút; chúng ta học Duy Thức nói riêng, học Phật Pháp nói chung là để áp dụng vào cuộc sống của chúng ta và để t́m ra những phương pháp chữa bệnh, trị bệnh, cứu chúng sanh chứ không phải học để chơi, để nói dóc (hư luận)… Đă có những bác sĩ tâm thần, bác sĩ phân tâm… nghiên cứu từ những giấc mơ để chữa bệnh tâm thần hay tâm lư cho nhiều bệnh nhân… (Thiền và sức khoẻ tâm hồn, tinh thần; Thiền và sức khoẻ thể chất). Freud cũng giải thích về những giấc mộng do ẩn ức (refoulement) mà ra, và cũng đă phân biệt tính chất những sóng năo (brainwave) với những giai đoạn của giấc mộng: REM, SLOW-WAVE, NON-REM… Những điều Thầy giảng và đề cập đến, khi “học bài” con đều t́m lại những tin tức liên hệ đến qua sách vở và trên net, thật rất thích thú. Ví dụ như về nghiên cứu và áp dụng Phật Pháp (Thiền) vào việc cứu giúp chúng sanh. Có một bản tin nói rằng từ năm 1992 ngài Đạt-lai Lạt-ma (ĐLLM) thứ 14 đă mời tiến sĩ Richard Davidson nghiên cứu về trạng thái thần kinh (tức hoạt động của năo bộ và các tế bào thần kinh) khi thực hành Thiền; tiến sĩ Davidson cũng là một người thực hành thiền nên ông đă nhận lời đến vùng chân núi Hy-mă-lạp-sơn với các máy vi tính, máy điện năo đồ, máy họa h́nh các chuyển động trong bộ năo… khảo cứu bộ năo các vị thiền sư Tây Tạng khi thực hành Thiền, qua các tiếng dội từ trường (Functional Magnetic Resonance Imaging). Công tŕnh nghiên cứu này không những chỉ cho thấy hoạt động của bộ năo trong thời gian thiền mà c̣n biết được cả ảnh hưởng tốt đẹp tồn tại sau nhiều tháng kế tiếp. Đă có nhiều nhà khoa học khác người Mỹ như Paul Ekman, Stephen Kosslyn, người Pháp như Mathieu Ricard, v.v… tham gia chương tŕnh này. Cứ 2 năm một lần, các nhà khoa học cùng họp nhau ở dưới chân Hy-mă-lạp-sơn (nơi cư ngụ của ĐLLM 14) hay một nơi hẹn trước, dưới sự chủ tọa của đức ĐLLM 14 để hội luận về lợi ích của Thiền, và của những cảm xúc tích cực (từ, bi, hỷ, xả, an lạc…) cũng như các phương thức chuyển hoá những cảm xúc tiêu cực (giận dữ, hận thù, bất an, phiền muộn…) Ngoài ra, hiện nay có khoảng 250 trường đại học áp dụng chương tŕnh hướng dẫn Thiền để phát triển sức khỏe và tạo đời sống an vui của tổ chức Giảm Căng Thẳng Bằng Tỉnh Thức (Mindfulness-Based Stress Reduction hay MBSR) do tiến sĩ Jon Kabat-Zinn thuộc viện đại học Y khoa Massachussetts Umass Medical School thành lập trên 25 năm qua. Tiến sĩ Kabat Zinn và các đồng nghiệp của ông (bác sĩ, y tá, cán sự xă hội, bác sĩ tâm thần…) trong chương tŕnh MBSR đă chữa trị cho trên 16 ngàn người và đă đào tạo được trên hai ngàn chuyên viên có thể hướng dẫn bệnh nhân về chương tŕnh này. Trở lại với bài học, để trả lời câu hỏi của một học viên: mộng có thật hay không có thật? và cuộc đời là giả hay thật? Thầy phân biệt rất hay và vui. Thầy cho một ví dụ: Một người ngồi coi phim (vidéo) và một con kiến ḅ trên màn h́nh TV. Người coi phim biết những vở kịch, những chuyện phim… đều là giả, nhưng vẫn khóc, vẫn cười, vẫn buồn, giận, lo lắng… theo như tâm trạng của các diễn viên; con kiến ḅ trên màn h́nh không biết ǵ cả, không vui không buồn, cứ ḅ… Như vậy, giả hay thật, là tùy xử lư của người quan sát. Sơn hà đại địa, thế giới, vũ trụ này cũng vậy, cũng như những biến hiện trên màn h́nh nếu chúng ta là những người ở trên rừng mới về thành phố, không biết ǵ đến văn minh, nên khi nh́n vào màn h́nh thấy sư tử cọp beo, thấy bắn súng, thấy người chết, tưởng thật phát sợ; c̣n Bồ-tát như những kỹ sư điện toán biết đó chỉ là phim ảnh, các diễn viên đóng tuồng có sống có chết, nhưng tất cả không phải thật, diễn xong vở tuồng, các diễn viên lại nói cười vui vẻ, không có ǵ xảy ra hết! Không khí các buổi học đều rất trang nghiêm, không ai ngắt lời Thầy và rất sợ Thầy dừng lại hỏi (mà “bí” th́ quê lắm!). Gần hết buổi học, nhờ những câu hỏi và trả lời của Thầy mà không khí đă có pha tiếng cười và những câu nói chuyện ngắn qua “tấm bảng” Thầy giảng bài. Thỉnh thoảng có thầy cô hay ACE cư sĩ ngâm thơ, ca hát… tặng Thầy, nhất là lúc Thầy sắp nhập thất. Buổi học cuối trước khi Thầy nhập thất được ban điều hành lớp gọi là “buổi học chót” lúc nào cũng buồn! Có nhiều thầy ở xa gọi vào thăm và nói lời tạm biệt Thầy, khiến con nghĩ ngay đến câu “nhất nhật bất kiến như tam thu hề” (một ngày không gặp mặt dài như 3 năm) huống chi là nhiều tháng, rồi lại “khoảnh khắc thành thiên thu”. Con tự nhủ: với lư “không” của nhà Phật, ḿnh cũng có thể nói “thiên thu thành khoảnh khắc” để thấy bây giờ và 3 tháng nữa không khác, chỉ thoáng qua như là một giấc mộng thôi. Nghĩ như vậy để bớt thấy buồn v́ sau hôm nay không c̣n được học với Thầy mỗi tuần hai lần nữa! (Trích đoạn Buổi học chót trong tập Những trang nhật kư của Tâm Minh)
|